19 Mayıs Atatürk'ü Anma, Gençlik ve Spor Bayramı kapsamında 7'den 70'e herkesin katılabileceği bir bilgi yarışması düzenledik. Yarışmaya katılmak için yapmanız gereken şey çok basit. Aşağıda Mustafa Kemal Paşa’nın Büyük Taarruz kararını aldığı Akşehir’de, gizli bir toplantıda komutanları bir araya getirmek amacıyla, 28 Temmuz 1922’de düzenlediği, ülkemizin kaderini değiştiren tarihi futbol maçını anlatan metni okuyarak bu metinle ilgili soruları cevapladıktan sonra kişisel bilgilerinizi girip formu göndermek.
BÜYÜK TAARRUZ HAZIRLIKLARINI GİZLEYEN
TARİHİ FUTBOL MAÇI
Mustafa Kemal Paşa’nın Büyük Taarruz kararını aldığı Akşehir’de gizli bir toplantıda komutanları bir araya getirmek amacıyla, 28 Temmuz 1922’de düzenlenen futbol maçı, ülkemizin kaderini değiştiren tarihi bir olaydır. Akşehir’den bir zaferin doğuşuna kadar geçen dokuz ay on günlük sürede, tarihi futbol maçı ile ilgili yaşananlar tarihin tozlu sayfalarına şu şekilde yazılmıştır:
Başkumandan Mustafa Kemal Paşa, düşmana son darbeyi indirmeye hazırlanırken, taarruzun yeri ve tarihini son derece gizli tutmaya özellikle dikkat etmişti. Batı Cephesi komutanlarını Akşehir’de toplamak için ilginç bir bahane buldu. Futbol orduda yaygın bir spor olmuştu. Cephe karargâhı futbol takımı ile kolordular karmasının 28 Temmuz 1922 Cuma günü Akşehir’de maç yapmaları kararlaştırıldı.
Atatürk Nutuk’ta bunu, “28 Temmuz 1922 günü öğleden sonra yaptırılan bir futbol maçını görmeleri ileri sürülerek, ordu komutanları ve bir takım kolordu komutanları Akşehir’e çağrıldı. 28/29 Temmuz gecesi, komutanlarla genel olarak saldırı konusunda görüştüm” sözleriyle ifade etmektedir.
Olay basına bildirildi. Ordu ve kolordu komutanları, yakın birlikler bu güzel maçı izlemeye çağrıldılar. Cephe istihkâm birliği, bir düzlüğü, futbol sahası olarak hazırlamaya koyuldu. Maç, iki sıradan oluşacak ahşap tribünün yer alacağı bir sahada yapılacaktı. 28 Temmuz 1922 Cuma gününe kadar subaylar Akşehir’de toplanmaya başladılar. Mustafa Kemal Paşa, Fevzi Paşa, İsmet Paşa ve diğer komutanlar toplantıdan önce bir araya gelip, taarruz planını bir daha gözden geçirdiler. Görüşler birleştirildi.
Aşçı Hoca’nın Necati lakabıyla anılan, Necati Erçelebi’ye göre; “Atatürk ve komutanlar Ulu Cami’de cuma namazı kıldı. Namazdan sonra halk ile beraber istasyon yolunun yanındaki Atatürk’ün kaldığı Derviş Bey’in evinin arkasındaki arazide Garp Cephesi Karargâhı’nın zabit ve gedikli çavuşları ile Akşehirli gençler maç yaptılar. Ağabeyim Kara Mustafa da oynadı. Maçı seyreden Akşehir halkı, “Paşa, Yunanlılar’a Türk askerinin harp ile pek ilgilendikleri yok, futbol maçıyla vakit geçiriyor, dedirtmek için bu planı yaptı.” demişlerdi. Aslında da böyleydi.” şeklinde anlatıyor.
Maçın yapılacağı sahaya gelindiğinde, tribünün birinci sırası M. Kemal Paşa, Fevzi Paşa, İsmet Paşa, Yakup Şevki Paşa, Nurettin Paşa ve Fahrettin Paşa’ya ayrılmıştı. Paşaların çoğu ilk kez bir futbol maçı izleyeceklerdi. İkinci sıraya, Batı Cephe Kurmay Başkanı Albay Asım Gündüz, Birinci Kolordu Komutanı Albay İzzettin Bey, Dördüncü Kolordu Komutanı Albay Kemalettin Sami Bey ile cephe, ordu ve kolordu üst subayları oturdular.
Saha toprak, kaleler filesizdi. Sahanın iç yanı genç subaylar, havacılar, doktorlar, astsubaylar, askerler, işçiler, şoförler ve bazı meraklı Akşehirliler ile çevirmişti. Hakem ve oyuncular uzun şortluydu. Ayaklarında bot, yarım çizme ya da postal vardı. Biri kırmızı, diğeri beyaz formalıydı. Kaleciler dizlerine sargı bezi sarmışlardı. Tarihi maç 2–2 sona erdi.
Batı Cephesi Karargâhı'nın bulunduğu Akşehir'de düzenlenen futbol maçında Fenerbahçe Spor Kulübü oyuncularından solhaf Kamil, sağhaf Etem de bulunmaktaydı. Maçta ayrıca o yılın şampiyonu Fenerbahçe Kulübü'nün kalecisi ve daha sonra albaylığa kadar terfi edecek olan Kenan Or'da yer almıştı.
Maçtan sonra büyük komutanlar akşam yemeğinden sonra cephe karargâhında, başkomutana ayrılmış olan büyük odada bir araya geleceklerdi. Kolordu komutanları taarruz planlarını bilmiyorlardı. İlk kez öğreneceklerdi.
Memleketin kaderinde çok önemli bir yeri ve rolü olan hayati bir toplantıyı kamufle eden bu maçın ardından, komutanlara Büyük Taarruz kararları açıklanmıştır.
Mustafa Kemal Atatürk tarafından 28 Temmuz 1922'de, Taarruza ilişkin yapılacak savaş hazırlıklarının düşmana fark ettirilmemesi için bir futbol müsabakası düzenlenmiştir. Futbol Müsabakası bahanesi ile Akşehir'e gelen üst düzey komutanlar, Büyük Taarruz konusunda bilgilendirilmişler, onların fikir ve önerileri de alınarak, hazırlıkların en kısa sürede tamamlanması istenmiştir. Akşehir Batı Cephesi Karargâhı’nı, 24 Ağustos 1922'de dualarla ve büyük bir coşku ile uğurlamış ve 26 Ağustos'ta başlayan Büyük Taarruz, 30 Ağustos 1922'de Türk Milleti hürriyet ve bağımsızlık içinde yaşama onuruna kavuşmuştur.
Milli Mücadelemizde Batı Cephesi Karargahı göreviyle çok önemli bir rol üstlenen Akşehir’de, Taarruz hazırlıklarının sona ererek, Karargahın taşındığı 24 Ağustos 1922 tarihi anısına her yıl “Akşehir Onur Günü” etkinlikleri düzenliyoruz.
Akşehir Onur Günü kapsamında gerçekleştirdiğimiz çeşitli etkinlikler dışında ayrıca her yıl, 1922’de yapılan “Tarihi Futbol Müsabakasına” istinaden Akşehirli Veteranlar ve Garnizon Komutanlığımız tarafından oluşturulan bir futbol takımı ile temsili futbol müsabakası düzenliyoruz.
(Konuyla ilgili daha ayrıntılı bilgi edinmek isterseniz, buradaki E-Kitap bölümünden Akşehir Tarihi, Dokuz Ay On Gün ve Atatürk Akşehir'de gibi kitapları okuyabilirsiniz.)
Yarışmamıza katılma süresi sona ermiştir. Göstermiş olduğunuz ilgiye çok teşekkür ederiz.